Eerdere edities

2023

De derde editie van de IJsselbiënnale vond plaats van 17 juni tot 17 september 2023.  

De fietsroute van ruim 120 kilometer bracht onze bezoekers in vijf etappes door de IJsselvallei van Ellecom tot Kampen, langs landgoederen, waterwerken, natuurgebieden en haar Hanzesteden en natuurlijk langs alle kunstwerken en de vele activiteiten. De kunstenaars zoomen allen in op de verhouding tussen mens en landschap. Onder de titel Grondtonen stelde de IJsselbiënnale 2023 de aarde, bodem en grond centraal. Met installaties, poëtische sculpturen, indrukwekkende en onverwachte plekken, performances en ingrepen in het landschap. De IJsselvallei is werk- en onderzoeksgebied, atelier, muze én podium voor de deelnemende kunstenaars geweest. 

 

Thema Grondtonen 

Het thema van de internationale buitententoonstelling ging ook in 2023 over de impact van klimaatverandering op het landschap, dit keer onder de titel Grondtonen. Hiermee brachten we deze editie van de IJsselbiënnale een focus aan op de aarde, bodem, grond. Dit thema is ook beleidsmatig actueel: in het lopende regeerakkoord zijn water en bodem als sturende elementen geformuleerd in ruimtelijke planvorming. 

Dwingen wij de aarde te leveren wat wij willen, of zijn we in staat te luisteren naar wat de bodem ons vertelt?  

“De notie dat we ons weer bewust moeten worden van de grond onder onze voeten, dat we werkelijk zien, proeven, voelen en ruiken wat de bodem waarop we leven voortbrengt of zelfs maar is, en dat we luisteren naar wat de aarde ons daadwerkelijk te vertellen heeft.”  

Dát bracht ons op het spoor van de titel van deze editie van de IJsselbiënnale. Om ons heen kijkend moeten we concluderen dat we als samenleving de weg enigszins zijn kwijtgeraakt en dat we op zoek zijn naar een nieuwe leidraad die richting geeft aan ons handelen, zeker ten aanzien van onze omgang met de natuur. In een muziekstuk is dat een grondtoon. Het is de noot waar alle andere noten naar verwijzen of uit afgeleid zijn. Grondtonen zijn daarmee sturend en bepalend. Door goed te luisteren (kijken, proeven, voelen, horen) moeten we in staat zijn om de juiste signalen op te pikken en daarop voort te borduren om zo te werken aan een meer harmonisch bouwwerk dat recht doet aan de intrinsieke waarden van de aarde. Grondtonen wijzen ons zo ook de grond in haar ware gedaante en leiden ons de weg naar een evenwichtiger bestaan.   

De IJsselbiënnale zoomt in op de verhouding tussen mens en landschap: een probleem dat we alleen het hoofd bieden als we bereid zijn om op een andere manier te kijken naar onszelf en onze omgeving. En juist daar spelen kunst en kunstenaars een rol.

2021

De tweede editie van de IJsselbiënnale vond plaats van 18 juni tot 19 september 2021.
De kunstwerken lichten plekken uit en verhalen over het inspirerende landschap in de IJsselvallei. Van Doesburg tot Zwolle; ruim 120 kilometer langs de mooiste rivier van Nederland.

Thema TIJ, TIJD en TIJDELIJKHEID 

Het thema van de internationale kunstroute is opnieuw de impact van klimaatverandering op het landschap van de IJsselvallei, dit keer onder de titel TIJ, TIJD en TIJDELIJKHEID. Hiermee brengen we voor komende editie van de IJsselbiënnale een focus aan op de factor ’tijd’. Dit gegeven is in de  vorm van een essay meegegeven als inspiratiebron voor de kunstenaars uit de kunstroute en andere cultuurmakers.

  • Tij staat voor de zich herhalende golfbeweging in de tijd (het cyclische van de tijd, zoals dag en nacht, eb en vloed, de seizoenen, zich herhalende ijstijden et cetera;
  • Tijd staat voor zowel het objectieve verloop van de tijd als de subjectieve beleving van tijd;
  • Tijdelijkheid staat voor verandering, bijvoorbeeld zichtbaar in lagen in de aardbodem en oude en nieuwe sporen in het landschap, zowel natuurlijke als in de vorm van menselijke ingrepen.

In het licht van klimaatverandering is tijd van groot belang. De prioriteit van veel mensen ligt vooral in het nu, en niet bij de toekomst. Omdat de effecten van de klimaatverandering in onze omgeving voor de meeste mensen nog niet zo zichtbaar zijn, is het gevoel van urgentie om in actie te komen bij velen niet heel groot.
Kunst kan helpen om veranderingen door het klimaat in onze leefomgeving nu, in het verleden en in de toekomst zicht- en ervaarbaar te maken. Zo kan zij bijdragen aan een bewustzijn over de noodzaak om stappen te zetten in hoe we leven en onze leefomgeving inrichten. Duurzaamheid (ook een begrip waarin tijd een rol speelt) is daarbij een sleutelbegrip. Duurzaamheid hoeft niet alleen te kosten, het is ook een economische kans.

Hoe kunnen we de onderwerpen tij, tijd en tijdelijkheid inzetten in de strijd tegen klimaatverandering? Wat betekent tijdelijkheid als waarde?